Aldaketa genetikoei buruzko iritzia

Biologi arloan giza genoma, atalik garrantzitsuenetariko bat dela esan adieraz dezakegu, baina horrela izanda jende gutxik daki benetan, giza genoma eta bertan gertatzen diren aldaketa genetikoei buruz zerbait. Giza genoman gertatzen diren aldaketa genetikoak, alelo ezberdinen arteko nahasketa bat dela esan dezakegu modu errez batean.

Lehenik, esan beharra daukat, aldaketa genetikoen alde nagoela, bizitza ugari salbatu daitezkeelako. Gainera, jaiotzerakoan zilbor hestean ditugun ama.zelulak erabilita etorkizunean izan ditzakegun gaixotasunak ( konkretu batzuk) sendatzeko modurik seguruena bilakatu daiteke.

Aldaketa genetikoak beren kontran ere gauza batzuk ditu. Alde batetik, ADN-aren manipulazioa ematen da kasu batzuetan izaki perfektuak jaio ahal izateko. Bestetik, urte gutxitan hasi den prozesua daukagu giza genomaren manipulazioa, beraz, horrek ez digu gauza askorik ziurtatzen.

Prozesu honek duela urte gutxi erabiltzen hasi zen, baina kasu nabarmen batzuk gertatu direla adieraz dezakegu. Adibidez, orain dela gutxi Sevilla-ko “Hospital de la Paz” ospitalean egondako kasua: Javier 6 urteko mutiko bat da , zoritxarrez ume honek Leuzemia zeukan, medikuek esperantza gutxi zeukaten, eta Javier sendatzeko genetikoki manipulatuta zegoen ume bat sortu zuten. Umea, jaiotzerakoan zituen ama-zelulak transplantatu zizkioten Javierreri eta umea sendatu egin da. Zorionak!

Honek gauza batera garamatza, aldaketa genetikoak oso garrantzitsuak bilakatu daitezke etorkizunean, haiei esker gaixo asko sendatu daitezkeelako, nahiz eta eliza horren aurka egon.

Bukatzeko nire zorionak, Javierren moduan, sendatu diren ume guztientzat eta beraien familientzat!

Nire maitea:

Zelan zaude, laztana? Eskutitz honekin barkamena eskatu nahi dizut, bai eta eskerrak eman ere.

Azken egunotan ez naiz behar bezala egon, nire jarrera ez da batere egokia izan eta horregatik barkamena eskatu nahi dizut. Barkatu min egiteagatik, hitzen bat esateagatik, edo ostera hitz hori esateagatik, zalantzan egoteagatik, zure tristura ez uxatzeagatik… bai, barkatu Iker, gauza asko txarto egin ditut…

Barkamena eskatzen dizut… eta beharrezkoa bada, mila aldiz ere eskatuko mizuke!

Lehen esan dizudan moduan, gutun honekin ere, eskerrak eman nahi dizkizut, bai eskerrak…

Eskerrik asko, Iker, bizitza alaitzen didazulako, gauetan zure etxera sartzen uzten didazulako

zurekin amets egiteko… Eskerrik asko, arnasa hartzeagatik, ibiltzeagatik, begiratzeagatik, hitz egiteagatik, irribarre egiteagatik, entzuteagatik… erabatean, eskerrik asko zarena zarelako izateagatik!!

Behin, esan zenidan, ametsak bizi egin behar direla, amestu beharrean… arrazoia duzu, nire ametsa zeu zara… ez dut amestu behar… ez dut zerura begiratu behar izarren distira ikusteko, zeure begi berdeak ikustean, ikusten baitudalako distira eder hori…

Badakit eskutitz hau, beharbada, “ kursia edo... ”irudituko zaizula, baina, hau da, sentitzen dudana… bai, beharbada aurpegira esatea gomendagarriagoa izango litzateke, baina, zuk ondo dakizunez, oso lotsatia naiz, eta hori aurpegira esatea, lotsa handia ematen dit…

Eskerrik asko, eta barkatu… mila gauzengandik laztana… baina, benetan eskutitzaren gauzarik garrantzitsuena da bihotz-bihotzez maite zaitudala maitia… bizitza zu gabe pentsaezina irudituko litzaidakeelako gaur egun…

Izugarri maite zaitut, kuttuna…

Musu asko

Iñaki Zabaleta Urkiola

Iñaki Zabaleta Urkiola, Leitzan ( Nafarroa) jaio zen 1952 eko otsailaren 9an. Bere bizitzan zehar, ikasketa ugari burutu ditu, izan ere, informazio zientzietan doktorea da (1989an bukatu zuen karrera hau), baina arinago, Automatismo-aren ingenieritza egin zuen Mondragon-eko unibertsitate politeknikoan (1969-1971 bitartean). Beranduago, New Yorkeko City University-n irrati-telebistako zuzendaritzan masterra lortu zuen. Egun, EHUko kazetaritzako irakasle da eta arlo horretako ikerlan asko egin ditu gaztelaniaz, ingelesez eta batez ere, euskaraz.
Prentsan, irratian eta telebistan ekintza ugaritan parte hartu du:

-Munduan: Paz y Desarrollo aldizkariko zuzendaria
-Eurokom aldizkariaren koordinatzailea
-Euskaldunon Egunkariako bultzatzaile eta fundatzaileetako bat
-Euskal Herriari buruzko erreportaietan gidoilari eta zuzendaria
-Euskal telebistako asteburuetako albisteen zuzendaria
-Kontu Kontari egunkari Nafarrean, idazle eta koordinatzailea
- …

Iñaki, Euskaren aldeko aldeztaile amorratua da, horregatik, euskal komunikabide eta gizarte-erakunde askoren sorreran bultzatzaile edo jarduera ezberdinetan partaide izan da, adibidez: AEK, Euskal herrian Euskaraz, Egin, ETB, Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseilua, Euskararen Unibertsoa … Zabaleta, hain aldeztailea da, non 1979eko abenduaren 24an Jesus Malon-en (garai horretako Nafarroako kultura diputatua) langelan hertsitu ziren, Iñaki eta beste bederatzi pertsona, Euskaren aldeko protesta bat eginez! Azkenean, poliziak atxilotu zituen, egun pare batzuetarako. Kasu horren epaiketa 1981eko ekainaren 23an izan zen, Pamplonan. Idazle Nafarra garai horretako 20.000 pezeta ordaindu behar izan zituen. Egun, kasua gordeta dago.

Zabaleta, idazle denetik sari ugari lortu ditu, horra hor:
-1978an, Xalbador saria lortu zuen, “Oh, Euzkadi” egunkarian partaidetza lanengatik
-1985an, Xalbador saria errepikatu zuen, baina honetan, “110.streeteko geltokia” liburuarekin
-1986 eta 1987. Ignacio Aldekoa saria lortu zuen, “Carolyn Meyer, dantzria” liburuarekin



Iñaki Zabaletak idatzitako liburuak honela sailka ditzakegu:
Narrazioaren arloan:
-110. Street-eko geltokia (1986, Susa)
-Carolyn Meyer Dantzaria (1986, Arabako Foru Aldundia)
Poesiaren arloan:
-Bertsoaren ezpata (1978, Elkar)
-Eskuaren fereka (1981, Hordago).
Saiakera:
-Wihelm Von Humboldt: hezkuntza eta hizkuntza (2005, Jakin).


Gaia

Euskaldun batek, Joseba, New Yorken izango dituen arazoak kontatuko dira. Joseba, poliziengandik ihesi eta New Yorkeko hotel batean (New Harlem) bizi egingo da. Modu bitxigarri batean, emakume bat ezagutu egingo du: Angie. Elkarrekin bizipen, onak, ez hain onak eta bitxiak biziko dituzte. Catherine, Josebaren nagusia, historian zehar garrantzia izango du.

Laburpena

Joseba, euskalduna da, poliziengandik ihesi egin ondoren, New York.eko kafetegi batean egiten du lan, gosariak prestatzen. Catherine , bere nagusia, pakete batzuk garraia zedin behartu zion, bestela emigrazioko zerbitzuetara dei egingo zuen, Josebak ez baitzituelako legaltasunezko paperik. 110. Streeteko geltokia leku berezia bilakatzen da euskaldunarentzat. Izan ere, bertan dagoen publizitateko kartel baten ondorioz, Angie ezagutuko du. Angie, New yorkeko emakume bat da, publizitatean lizentziatua dagoena. Elkarren lagunak egingo dira, baina momentu batean, bere istorioa bukatu egingo da, Joseba kale erdian hiltzen baitutelako.



Iritzi kritikoa

Liburua, egia esateko, ez zait asko gustatu, baina onartu beharra dago liburua primeran idatzita dagoela, ulerterraza dela eta istorioa oso argi kontatzen duela hasieratik bukaera-arte.
Liburuaren argumentua nahiko ona da, baina, amaiera-arte ez da zerbait interesgarririk gertatzen. Batzuetan, gertatu beharrekoa oso susmagarria da irakurlearentzat. Hasieran, zerbait interesgarriagoa kontatzea beharrezkoa izango litzateke.

Formaren aldetik, ez dut inolako konplikaziorik izan. Oso argia baita hasieratik. Esan beharrekoa da, bitxia iruditu zaidala, bi pertsonaien kontaketak paraleloan egoteak. Hiztegia, nahiko erraza da, nahiz eta batzuetan beste hizkuntzetako hitzak tartekatu arren.
Kokapenaren aldetik, bi leku agertzen dira, obrarentzat garrantzi handia izan dutenak: New York eta 110.streeteko geltokia. New York leku bitxia, ezezaguna baina aldi berean interesgarria da, zerbait berezia duena. 110. Streeteko geltokia, gertaeren oinarria da.

Lehen aipatu dudan moduan, liburua ez da nire gustukoa izan. Pertsonaiak bereziak izan arren, ez didate askorik gustatu. Beharbada, arinago elkartu baziren, amodiozko istorio politagoa biziko luketen. Bukaera, hori bai, nire gustukoa izan da, Joseba hil arren. Nire ustez, istorio hau horrela bukatu beharko zelako.